Na década de 1980, pouco despois do falecemento de Amalia Méndez Tacón, muller crucial e fundamental na historia da empresa1, Cerámica Campo decide aumentar o seu catálogo de produtos orientados ao sector galego da construción, creando para tal fin dúas factorías de prefabricados de formigón con vistas á fabricación de pavimentos e bordillos, bloques, viguetas armadas e pretensadas e ferralla. Unha destas factorías instálase en Lendo, nas inmediacións da fábrica nova, mentres que a segunda resulta da adaptación da planta da Fianteira en Vilalonga, que a partir daquel entón pasaría de estar dedicada á produción de ladrillo a especializarse na elaboración de pretensados de formigón.
Durante estes anos, a fábrica de cerámica de Arnosa, en Vilalonga, tamén se adapta para especializarse na produción mediante extrusión de pezas refractarias para usos industriais, destinadas maioritariamente para revestimento das vagonetas e as paredes de fornos da industria cerámica. Estes produtos, fabricados a partir da materia prima local que a empresa extrae dos seus propios xacementos minerais, destínanse inicialmente ao mercado local e aos fornos das propias fábricas de Cerámica Campo. A súa distribución e comercialización expandiríanse posteriormente ao resto do mercado español e a mercados internacionais, nos que as devanditas pezas ían ter unha excelente aceptación.
Lonxe de deterse, a capacidade produtiva de Cerámica Campo continúa o seu crecemento na década dos anos 90. Deste xeito, en 1993 a empresa leva a cabo unha ampliación da fábrica de produtos cerámicos de Lendo, que, xunto aos sucesivos investimentos que se acometen nesta planta para automatizar os seus procesos e introducir novas tecnoloxías, permitirán alcanzar unha produción superior a 300.000 toneladas anuais.
 |
| Imaxe das actuais oficinas de Cerámica Campo en Lendo. Na parte traseira da nave está a planta de prefabricados de formigón |
Durante esta década, o grupo tamén adquire varias explotacións de arxilas de alta calidade na parroquia de Albixoi, no municipio coruñés de Mesía. Nesta freguesía, concretamente no lugar da Fieteira, Cerámica Campo constrúe en 1999 unha nova planta de produción dedicada á fabricación de ladrillos e tellas a partir da materia prima que se extrae das devanditas explotacións. Esta nova instalación industrial ía ser dotada coa tecnoloxía máis avanzada do momento e alcanzaría unha capacidade de produción de 600 toneladas ao día, o que a convertería nunha das máis modernas e de maior capacidade de Galicia.
Con múltiples ideas na cabeza, a actividade de Epifanio foise diversificando e estendendo a sectores coma o financeiro, onde foi un dos socios fundadores de Banco 21, xunto con Amancio Ortega, Juan Manuel Urgoiti e a familia Entrecanales, un banco que tiña a súa sede en Madrid. Campo Fernández era un tipo directo e cunha forma de falar moi particular: “Ya sabe... (silencio e unha risa franca, sen gargalladas)”. A partir desa frase o empresario podía falar do esforzo empregado nunha operación económica e, se estaba presente algún dos seus colegas empresarios que se dirixían a el co alcume de Epi, entre eles, Manuel Jove, Roberto Díaz, Amador de Castro e Manuel Añón, pois falaba en confianza da contía da operación. Tamén foi o seu socio o FROB, ao que consideraba un inimigo, incluso perigoso. O noso homenaxeado chegara a ter unha porcentaxe importante do Banco Gallego (tamén no Pastor) e coa reestruturación do sector financeiro o Estado executou unha nacionalización para desfacerse dos empresarios galegos que estaban no seu capital. Campo criticou con dureza esa actuación “inxusta” e pola que pelexou nos tribunais.
En 2001 Epifanio embarcouse co industrial larachés Manuel Añón no levantamento en Lendo dunha siderúrxica, que en catro anos se convertería nun dos seus mellores negocios. Tras ampliala cunha fundición en Baiona (Francia), en 2007 os dous socios vendéronlle tres empresas (Siderúrgica Añón, Hierros Añón Comercia e Acérie de l’Atlantique) ao empresario Francisco Rubiralta, do grupo Celsa, por 425 millóns de euros. No 2006 tamén entraría no capital de Gaelsa, unha empresa controlada por Manuel Jove e dedicada ao sector das renovables da que se retirou a comezos de 2010. Foi tamén accionista de Abeconsa, da firma que explota as estacións de Inspección Técnica de Vehículos (ITV) en Galicia, de firmas de xestión de residuos, de hostalería, seguridade e loita contra a contaminación marítimas e náutica. Ata faría os seus “pinitos” no sector primario, no mundo vitivinícola e piscicultor. En certos negocios era moi sentimental. Non lle importaba que un fose mal se os outros ían ben. Con todo, estaba encima deles e intentaba melloralos con afouteza, iso si, sempre dende o seu Parnaso particular. Falamos dos seus despachos de Lendo e Vilalonga, verdadeiro centro de operacións que eran o eixe sobre o que pivotaba o seu conglomerado e dende os cal controlaba o resto de empresas. O apego ás fábricas destes dous lugares da Laracha e de Sanxenxo era enorme malia non ser, con certeza, os seus negocios máis rendibles.
“Amigo dos seus amigos e, sobre todo, boa persoa”, así o describen os que o coñecían. E é que, pese ao seu éxito empresarial, os veciños de Vilalonga e de Lendo (e doutros puntos de Sanxenxo e A Laracha), moitos amigos, sinalan que nunca esqueceu as súas raíces e que nos momentos importantes “sempre estivo aí”, como así nolo recordaba David Rodríguez Rodríguez, empregado de Cerámica Campo: “Unha frase que repetía moi acotío era que ‘hay que tener la fábrica en la cabeza’, esta frase reflexa a importancia que para el tiñan as industrias cerámicas. Para Epifanio todo estaba interrelacionado e funcionaba como un conxunto, perfectamente estruturado. Non precisaba ningún ordenador para saber en cada momento como estaba un determinado negocio. Na parte que me toca, o habitual era velo dando unha volta pola fábrica, interactuando con todo o persoal, sen distinción de rango ou cargo. Era quen de recopilar a información que lle permitía, en todo momento, levar o control e tomar as decisións correctas. Cada conversa con el supoñían unha formación impagable. Ese trato co persoal conseguía, dalgún xeito, lograr a motivación da xente. Esto permitíalle ten unha relación directa cos empregados, e se alguén tiña un problema e el se enteraba, era o primeiro en ofrecer a súa axuda. É incontable a xente á que axudou, entre os cales me atopo. Por poñerche un exemplo, cando naceu o meu fillo, no 2013, quedou ingresado seis días, non faltou un só día que non recibise unha chamada para interesarse polo neno. Trataba aos seus empregados como membros da súa familia e as axudas que prestaba sempre as facía de xeito discreto e sen buscar o recoñecemento de ninguén. A axuda sempre era de forma desinteresada”.
Pouco amigo dos recoñecementos públicos e de homenaxes, Epifanio pasaba as vacacións na súa casa de Vilalonga con discreción e desfrutando das súas amizades e da súa familia. Era habitual velo pasear pola vila e estaba ao tanto do que sucedía nese lugar ao que chegara con tan só catros anos e ao que lle profesaba unha grande admiración. De feito, o apoio de Campo Fernández fixo posible o primeiro campo de fútbol de Vilalonga, así como a praza pública da que hoxe desfruta toda a veciñanza da vila cunha escultura que recorda ao empresario. Mais a súa figura de benfeitor, recoñecida por todos, transcende outros ámbitos de Sanxenxo e A Laracha, municipios nos que activou a economía local dando emprego durante décadas a ducias de persoas do Salnés e de Bergantiños.
(CONTINUARÁ...)
1 Amalia Méndez Tacón, viúva de Epifanio Campo Núñez, faleceu o 14 de outubro de 1980.